Yaygın görülen çocukluk hastalıkları, belirti ve semptomları nelerdir? Üst solunum yolu hastalıkları çocukluk çağında çok yaygın görülür, önleyici tedbirler vardır. Çocuk olmanın bir parçası da hastalanmaktır ve mücadele edilmesi gereken birçok durum vardır. Pek çok hastalık çocukları etkileyebilir.
Özel Aktıp Hastanesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları branşı hekimlerinden Uzm. Dr. Ahmet Yılmaz Çeltik, yaygın görülen çocukluk hastalıkları, belirti ve semptomları ile ilgili merak edilenlere ışık tuttu.
Çocukluk Hastalıkları Tehlikeli mi?
Yetişkinler, hastalığın hayatın bir parçası olduğunu bilirler. Yine de bir ebeveyn olarak çocuğumuzun hastalıkla mücadelesini görmek zor olabilir. Ancak bebekler ve çocuklar enfeksiyonlara maruz kalmazlarsa mikroplara karşı bağışıklık geliştiremezler. Bu, çocukluk hastalıkları ve semptomları ile uğraşmak zorunda kalacakları anlamına gelir. Çocuklar her şeye dokunma ve başparmaklarını emme eğilimindedir, bu nedenle hastalık olasılığı daha da yükselir. Yine de en yaygın çocukluk hastalıkları hızla tedavi edilebilir.
Yaygın Çocukluk Çağı Hastalıkları Nelerdir?
Çocuğunuzu etkileyebilecek uzun bir çocukluk hastalığı belirtileri listesi vardır. Sık görülen bazı hastalıkları sizin için derledik.
Streptokoklara bağlı Boğaz Enfeksiyonu
A Grubu streptokok bakterisi yaygın çocukluk hastalıklarından birisine neden olur. Belirtileri arasında boğaz ağrısı, ateş ve yutma güçlüğü yer alır.
Bronşiolit
Bu hastalık Bronşit'ten daha az bilinir, özellikle kış aylarında, bebeklerde ve küçük çocuklarda daha sık görülür. Hırıltılı öksürük, sık nefes alma ve iştahsızlık görülebilir.
Nezle, Soğuk Algınlığı
En sık görülen çocukluk hastalıklarındandır. Burun tıkanıklığı veya akıntısı, boğaz ağrısı ve 7-10 gün sürecek öksürük görülebilir. Ateş eşlik etmez, zaten grip ve nezle ayrımında ateş önemlidir.
İnfluenza (Grip)
Tıp dilinde influenza adı verilen grip hastalığı influenza virüslerinin etken olduğu bir solunum yolu enfeksiyonudur. Ateş, halsizlik ve kas ağrıları nedeniyle hastaları günlük işlerini yapamaz hale getirebildiğinden "paçavra hastalığı" olarak da adlandırılır.
Etkenler, İnfluenza A ve İnfluenza B virüsleridir. İnsanlarda yaygın hastalığa yol açan influenza A virüsüdür. İnfluenza A virüsü insan, domuz, kuş, at gibi hayvanlarda, influenza B sadece insanda hastalık oluşturmaktadır.
Belirtiler 1-2 günlük bir kuluçka döneminden sonra birdenbire başlar. Sık görülen belirtiler; ateş (38 - 41°C), baş ağrısı, yorgunluk hissi, kuru öksürük, boğaz ağrısı, burun akıntısı ve kas ağrıları gibi yakınmalardır. Ateş, genellikle 3-5 gün sürer. Yorgunluk ve halsizlik daha uzun sürebilmesine rağmen sağlıklı kimselerde grip semptomları yaklaşık bir hafta sürer. Akciğer komplikasyonları en sık görülen grip komplikasyonlarıdır. Virüsün direkt etkisine bağlı zatürre veya bakterilere bağlı zatürre şeklinde görülebilir.
Grip (influenza) ve nezle (soğuk algınlığı), belirtileri sıklıkla karıştırılabilen iki farklı hastalıktır. Her iki hastalıkta viral bir infeksiyon olmakla birlikte farklı virüslerle meydana gelmektedir. Nezleye sebep olan 100'den fazla virüs vardır ve bu nedenle defalarca kez nezle olmak mümkündür.
Nezle ile gribin en önemli farkı gripte ateş olması; nezlede olmamasıdır. Ayrıca nezle genellikle "ayakta geçirilen" bir hastalık iken grip hastaların günlük işlerini yapmasını engelleyecek kadar halsizliğe yol açabilir. Her iki hastalıkta da burun akıntısı veya tıkanıklığı, boğaz ağrısı ve öksürük olabilir.
Grip, öksürük ve hapşırma sonucu, içerisinde hastalığa neden olan canlı virüsleri taşıyan damlacıkların çevreye saçılması ile yayılır. Bu damlacıklar birkaç saat boyunca havada kalabilir ve insanlara hastalığı bulaştırabilir. Bu nedenle okul, iş yeri gibi kalabalık ortamlarda bulunan kimseler özellikle risk altındadır. Ayrıca hasta kişinin eline ve oradan da kapı kolu, telefon gibi nesnelere bulaşan, virüs içeren parçacıklar başka bir kişinin temas etmesi sonucu eline oradan da elini ağzına, burnuna, gözüne götürmesiyle hastalığa yol açabilir. Tokalaşma, öpüşme, bir metreden fazla yaklaşarak konuşma önemli bulaş yollarıdır.
Grip tedavisinde antibiyotikler etkili değildir ve çoğu zaman gereksiz olarak kullanılmaktadır. Gereksiz antibiyotik kullanımı, bakterilerde direnç gelişimine neden olarak bazı enfeksiyonların tedavisini geciktirdiği gibi tedavi masraflarını da artırmaktadır. Antibiyotikler, hastalık sırasında ikincil olarak görülen bakteriyel enfeksiyonlar (sinüzit, zatürree ve orta kulak iltihabı gibi) gelişirse kullanılmalıdır.
Grip tedavisinde yatak istirahati, bol sıvı alımı, ağrı kesici ve ateş düşürücüler gibi ilaçlar ile semptomatik tedavi önerilir. Komplikasyonlar yakından takip edilmeli ve uygun şekilde tedavi edilmelidirler. Gribe yönelik antiviral ilaç başlanması kararı doktor tarafından verilmelidir.
Gripten korunmak için önerilen yöntem aşılanmadır. Dünya Sağlık Örgütü virüsün değişikliklerini yakından izleyip, aşı bileşimi için yıllık önerilerde bulunur. Her yıl aşı içeriği Dünya Sağlık Örgütü'nün önerileri dikkate alınarak hazırlanır. Son yıllarda kullanılan aşılarda iki influenza A alt tipi ve bir influenza B suşları yer almaktadır. Hazırlanan aşı ile salgında saptanan viruslerle antijenik benzerlik varsa aşı %50-80 korunma sağlayabilir. Aşı ile sağlanan koruyucu antikor düzeyi influenza A için %80'in üzerinde bildirilmiştir.
Aşı Önerilen Gruplar
50 yaş ve üzerindekiler
Huzur evinde kalan veya kronik bakım verilen bir sağlık ünitesinde kalan her yaştan kişiler
Kronik akciğer ve kalp hastaları
Uzun süreli aspirin tedavisi verilen 6 ay-18 yaş arası çocuklar
Kronik böbrek hastalığı olanlar
Şeker hastalığı olanlar
Bağışıklık sisteminde yetersizlik veya baskılanma durumu olan hastalar (kanser hastaları, AIDS olanlar, organ nakli yapılmış olanlar, steroid alanlar, kemoterapi ya da radyoterapi uygulananlar)
Gebeler
Doktorlar, hemşireler ve hastanede çalışan diğer personeldir.
Çocuklarda El-Ayak-Ağız Hastalığı
Bu bulaşıcı hastalıkta, ağız içi ve etrafında yaralar ve el ve ayaklarında kırmızı ve kaşıntılı kabarcıklar izlenir. Bu hastalığın doğası gereği çocuktan çocuğa kolay bulaşır.
Çocuklarda Kulak Enfeksiyonları
Çocukların kulak enfeksiyonu geçirme olasılığı yüksektir. Bulaşıcı olmasa da, soğuk algınlığı gibi diğer hastalıklardan kaynaklanabilir. Ateş, kulak ağrısı ve hatta işitme güçlüğüne neden olabilir.
Çocuklarda Krup Hastalığı
Bu çocukluk çağı hastalığının en belirgin belirtileri sert nefes alma ve havlar tarzda öksürüktür. Esas olarak 5 yaşından küçük çocuklarda gelişir ve kış aylarında daha sık görülür.
Çocukluk Çağı Hastalıklarının Belirtisi Olarak Döküntüler
Kızarıklıklar arasındaki farkı söylemek zor olabilir, ancak çoğu ciddi bir duruma işaret eder. Alerji, kızamık, kızıl, su çiçeği gibi hastalıklar sebep olabilir.
Kızamık
Ateş, boğaz ağrısı veya burun akıntısı gibi semptomlarla başlayan bu çok bulaşıcı hastalığa bir virüs neden olur. Bu nedenle, birçok ebeveyn başlangıçta kızamığı soğuk algınlığı ile karıştırır. Üç ila dört gün sonra, hafifçe kabarmış kırmızı benekli bir döküntü belirir.
Suçiçeği
Suçiçeğini diğer döküntülerden ayıran bazı işaretler vardır. Örneğin kızamık, çocuğunuzun derisi kırmızı bir halıyla kaplı gibi görünürken, suçiçeği ise düzensiz bir şekilde noktalar halinde ortaya çıkar. Daha çok kabarcıklarla seyreder.
Çocuklarda Alerjilere Bağlı Döküntüler
Kaşıntılı cilt veya kızarıklık alerjiye işaret edebilir. Ailenizde gıda alerjisi, saman nezlesi veya alerjik reaksiyon öyküleri varsa, çocuğunuzu bir alerji uzmanının değerlendirmesini tavsiye ederiz.
Çocuklarda İshal ve Kusma – Farklı Hastalıkların Belirtileri
Elbette alerjiye işaret eden başka belirtiler de vardır. İshal çok tipik bir olumsuz gıda reaksiyonudur. Bununla birlikte, kusma ile birlikte, gıda zehirlenmesine veya viral enfeksiyonlara da işaret edebilir. Bu belirtilere sahip bir bebeğiniz varsa, her zaman bir doktora başvurmalısınız.
Çocukluk Hastalıkları Nasıl Önlenir?
Çocukluk çağı enfeksiyonları, yaşlanmanın ve sağlıklı bir bağışıklık sistemi geliştirmenin doğal bir parçası olabilir. Ancak çocuklarınızın hastalıktan kaçınması ve sağlıklarını kontrol altında tutması için tedbirler vardır.
- Aşı
Birçok sağlıklı gıdadaki antikorlar, çocukların hastalıklardan kaçınmasına yardımcı olabilir. Ancak onları sağlıklı tutmanın bir başka parçası da çocuklara aşı yaptırmaktır! Çocuğunuz ilk aşısını siz doğumda hala hastanedeyken olabilir veya alternatif bir aşı programı için doktorunuzla konuşabilirsiniz.
- Hijyen
Mikropları uzak tutmak söz konusu olduğunda hijyen çok faydalıdır. Çocuğunuzun ellerini düzenli olarak yıkamanız gerekir, mikropların bulaşmaması için yüzeylerin temiz olduğundan emin olun.
- Uyku
Uykuyu hafife almak kolaydır, ancak konu hastalıktan uzak durmak olduğunda kesinlikle yardımcı olur. Yorgun olduğumuzda bağışıklık sistemimiz zayıflar.
- Çocuk Doktorunuzla Konuşun
Bir hekimle görüşmenizi, muayene edilmesini veya başka bir tıbbi yardım almanızı önemle tavsiye ederiz. Bu adım, özellikle ilaç ve antibiyotik tedavisine başlamadan önce veya yüksek ateş gibi semptomlar başladığında olmalıdır. Çocuğunuzun onlarla savaşabilmesi için hazırlıklı olmanın yolları vardır. Çocuğunuzu aşılar ve hijyen yardımcı olabilir.
Yayın tarihi: 18.Aralık.2023
"Bu içeriğin geliştirilmesinde Aktıp Hastanesi uzman hekimleri katkı sağlamıştır. Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır. Sayfa içeriğinde tedavi edici sağlık hizmetine yönelik bilgiler içeren ögelere yer verilmemiştir. Tanı ve tedavi için mutlaka hekiminize başvurunuz."