Yaşlılara Saygı Haftası | Aktıp
18-24 Mart Yaşlılara Saygı Haftası
Yaşlılara Saygı Haftası Etkinlikleri | 18 Mart 2024
Aktıp Hastanesi olarak Sosyal Proje kapsamında 18-24 Mart 2024 Yaşlılara Saygı Haftası etkinlikleri düzenlenerek ziyaretçilerin bilinçlendirilmesi sağlandı. Sosyal Sorumluluk kapsamında; Sağlık Bakanlığı’nın belirlemiş olduğu Yaşlılara Saygı Haftası için belirlenen “Güvenli Yaşa, Sağlıklı Yaşlan.” teması çerçevesinde hastanemizde afişler asıldı, stand bilgilendirme noktası kuruldu, konuyla ilgili broşürler dağıtılarak ziyaretçilere bilgilendirmeler yapıldı. Ziyaretçilerimize işitme ve göz testi ücretsiz olarak sunulurken, sağlık personelimiz tarafından tansiyon ölçümü gerçekleştirildi. İlgili personellerimize emeklerinden dolayı teşekkürlerimizi sunarız.
“Güvenli Yaşa, Sağlıklı Yaşlan.”
Yaşlılara Saygı Haftası ve Önemi
Her zaman deneyim ve tecrübelerinden yararlandığımız yaşlılarımıza, sevgi ve saygıyı dile getirmek için tüm dünyada olduğu gibi Ülkemizde de her yıl 18–24 Mart tarihleri arası "Yaşlılara Saygı Haftası" olarak anılmaktadır.
Yaşlı nüfusun artan oranı yaşlı bireylere sunulan sağlık hizmetlerinin de çeşitlenmesini gerektirmektedir. Genç gruplarda sağlık hizmetlerinin temel hedefi tedavi iken, yaşlı gruplarda esas hedef; yaşam kalitesinin arttırılması ve korunmasıdır.
Çeşitli bireysel ya da çevresel faktörlerin etkisiyle oluşabilen düşme ve kazalar, yaşlı bireylerin sağlıklarını kaybetmelerine, yaşamlarının geri kalan dönemlerinde başkalarına bağımlı hale gelmelerine hatta sosyal hayattan uzaklaşmalarına neden olabilecek kadar önemli sonuçlara yol açan etkenler arasında yer alır. Bu nedenle 2024 yılı 18-24 Mart Yaşlılara Saygı Haftasının teması “Güvenli Yaşa, Sağlıklı Yaşlan” olarak belirlenmiştir
Yaşlılarımız için Önerilerimiz
- Yaşa ve sağlık durumuna uygun aralıklarla görme ve işitme muayenesi yaptırınız.
- Yaşa ve sağlık durumuna uygun düzenli egzersiz ve yürüyüş yapınız.
- Kolay giyilip çıkartılan ve kaymaz tabanlı rahat ayakkabılar kullanınız.
- Halılar, mobilya, kablo gibi eşyaları takılmaları önleyecek şekilde düzenleyiniz.
- Düzenli sağlık kontrolleri yaptırmayı ihmal etmeyiniz.
Yaşlılıkta Dengeli Beslenme
Her yaşta olduğu gibi bu yaş grubunda da yeterli ve dengeli beslenme sağlığın korunması ve geliştirilmesi için çok önemlidir. Yeterli ve dengeli beslenme; dört besin grubunda bulunan besinlerin yeterli miktarda tüketilmesiyle sağlanır. Bu besinler; süt grubunda yer alan süt, peynir ve yoğurt; et grubunda yer alan et, tavuk, yumurta ve kuru baklagiller; sebze ve meyve grubu ile tahıl grubuna giren ekmek, bulgur, makarna, pirinç, mısır ve tarhanadır.
Bu besinlerin önerilen tüketim miktarları kişiye özgü olarak değişmekte, bireyin yaşı, cinsiyeti ve fiziksel aktivite durumu bu oranları etkilemektedir. Öğün sayısı artırılmalı, az ve sık yemek yenilmelidir. Sabah kahvaltısı mutlaka yapılmalıdır. İdeal vücut ağırlığı korunmalı, besinler yoluyla alınan enerji ile harcanan enerji arasındaki denge sağlanmalıdır. Yağlı besinlerin tüketimi sınırlandırılmalıdır.
Yaşamın her döneminde olduğu gibi yaşlılık döneminde de yeterli ve dengeli beslenmenin sağlanması, hastalıklardan korunma, sağlığın iyileştirilmesi ve geliştirilmesinde, dolayısıyla yaşam kalitesinin arttırılması ve devamlılığının sağlanmasında önem taşımaktadır.
Yaşlılıkta Fiziksel Aktivite
Yaşlılarımız; geçmiş ve günümüz arasında köprü kuran, kültür, gelenek ve tecrübeleri yarınlara taşıyan en değerlilerimizdir. Yaşlılarımızın sosyal hayatın içinde yer almaları, aktif ve sağlıklı bir yaşam sürdürmeleri için yürütülecek çalışmalar çok önemlidir.
İnsan yaşamının doğal bir süreci olan yaşlanma; yaşlı nüfusun artmasıyla birlikte kapsamlı talepler, yeni bakış açıları ve hizmet modelleri ile yönetilmeye çalışılırken kolay ve basit olan bazı koruyucu ve önleyici müdahaleler gözden kaçabilmektedir. Yaşlı bireyler için basit tedbirlerle güvenli bir çevre oluşturularak düşme ve yaralanmaların önüne geçilebilmesi, etkili sonuçları bakımından önem arz etmektedir.
“Yaşlılığınızda güvenli bir yaşam sürdürmek için önleminizi alın.”
Sağlıklı ve aktif yaşlanmanın teşvik edilmesi, evlerde ve sosyal yaşam alanlarında basit tedbirlerin alınması yoluyla düşmeler ve kazalar büyük ölçüde azaltılabilecektir. Bu konu yaşlılarımız kadar, yaşlı bir birey adayı olan kendimize karşı da önemli bir sorumluluktur.
Yaşlı bireylerin yaşamlarını güvenli ve bağımsız olarak sürdürebilmeleri için düşme riskinden korunmalarına yönelik olarak;
- Yaşa ve sağlık durumuna uygun aralıklarla görme ve işitme muayenesi yaptırılmalı
- Yaşa ve sağlık durumuna uygun düzenli egzersiz ve yürüyüş yapılmalı
- Kolay giyilip çıkartılan ve kaymayan tabanlı rahat ayakkabılar kullanılmalı
- Düzenli sağlık kontrolleri yaptırılmalı
- İlaçlar, hekimin önerisi doğrultusunda kullanılmalı.
Yaşlılık dönemi güvenli yaşam için azaltılması gereken riskler:
- Merdivenlerin basamakları, ayırt edilebilecek şekilde renkli şeritle işaretlenmeli
- Merdivenlerin kenarlarında trabzanlar olmalı.
- Merdivenlere eşya konulmamalı
- Yaşam alanlarının ışıklandırılması yeterli olmalı ve mümkünse sensörlü lambalar kullanılmalı
- Merdiven, banyo ve tuvaletler kaymaz malzemeler ile döşenmeli
- Banyo ve tuvaletlere tutamaklar yaptırılmalı
- Kapılarda eşik olmamalı
- Halılar, mobilyalar ve kablolar takılmaları önleyecek şekilde düzenlenmeli
- Yaşam alanları sade döşenmeli, eşyalar sabitlenmeli
Yaşlılıkta Göz Sağlığı
Ailesinde göz hastalığı olanlar ve risk grubundakiler daha sık muayene olmalıdır. Hastalığın ilerlemesi beklenmemektedir. Bazen tek bir muayene hastalığın erken yakalanması için önemlidir. Görme sorunlarınız için erken dönemde doktorunuza başvurun.
Sağlıklı yaşamak için;
- Sigaradan uzak durun
- Yeterli ve dengeli beslenin
- Güneş gözlüğü, siperli şapka kullanın
- Hastalıklarla ilgili bilgi edinin
Yaşa Bağlı Göz Rahatsızlıkları:
- Yakını görme bozuklukları: Yaşa bağlı görme bozuklukları genellikle 40’lı yaşlılarda ortaya çıkar. Yakına bakıldığında görme bulanıklığı gelişir. Görme bozukluğu gözlük, kontakt lens, lazer, göz içine lens konulması vb. ile düzeltilir.
- Göz kapağı sorunları: Göz kapağı düşüklüğü yaşlılığa bağlı olarak esnekliğini kaybetmesi sonucu göz kapağının aşağı düşmesidir. Göz kapağı düşüklüğü görmeyi engelliyorsa ameliyatla düzeltilebilir. Göz kapağı kenarında iyileşmeyen yaralar veya uzun süreli şişlikler cilt kanseri habercisi olabilir. Erken dönemde göz hekimine başvurulması gerekir.
- Uçuşmalar ve ışık çakması: Okurken, ekrana bakarken gözün önünde uçuşan gölgeler veya şimşek çakması, sinek uçuşması şeklinde görüntüler ortaya çıkmasıdır. Genellikle 40 yaşından sonra görülür. Retinada (göz dibinde) yırtık veya kanama nedeniyle olabilir. Aniden ve yoğun şeklinde ortaya çıkarsa hekime başvurulmalıdır.
- Kuru göz: İnsan yaşadıkça gözyaşı üretimi azalır. Batma, yanma, kuruluk hissi, kızarıklık olur. İlerledikçe kum varmış hissi oluşur. Tedavide genellikle suni gözyaşı damlaları verilir.
Yaşlılıkta Kulak Sağlığı
Yaşlılık Döneminde İşitme Kaybı
İşitme kaybı duyma yetisinin azalması veya tamamen yitirilmesidir. Yaş ilerledikçe tüm organlarda görülebilen yaşlanma, işitme organında da görülür, işitme duygusu gün geçtikçe zayıflar.
Yaşlılık tipi işitme kaybının üç temel nedeni vardır:
- Kulağa giden damarların özelliklerini yitirip artık eskisi gibi kan taşıyamaması
- İşitme sinirinin yaşla birlikte özelliğini kaybetmesi
- Beyindeki işitme merkezinin özelliğini ve işlevini yitirmesidir.
İşitme Kaybının Belirtileri
- İşitme kaybı genellikle 60 yaş üstünde başlar.
- Her iki kulakta olur ve simetriktir.
- Sıklıkla, rahatsız edici olarak algılanmayan bir çınlama da eşlik edebilir.
- Başlangıçta konuşmayı anlamada değişiklik göstermez.
- Zamanla sessiz harflerin anlaşılması bozulur.
- Daha sonra da konuşmayı anlama eşiğinde düşme ortaya çıkar. (Hastalar bunu duyuyorum ama anlamıyorum şeklinde ifade eder.)
- Sıklıkla her iki kulakta birden aynı anda ve kademeli olarak görülmesi nedeniyle yaşlılık tipi işitme kaybı hastaları işitme duyularını yitirmekte olduklarını fark edemeyebilirler.
İşitme Kaybını önlemek için:
- Mümkün olduğunca yüksek sesli ve gürültülü ortamlardan uzak kalın.
- Kulak yolunun doğal salgısı hastalık olarak algılanmamalı ancak birikip kulak yolunda tıkaç oluşturuyorsa tedavi edilmelidir.
- Kulaklarda uğultu, çınlama gibi şikayetler başka hastalıkların da habercisi olabileceğinden mutlaka hekime başvurulmalıdır.
Kulak Çınlaması
Çınlama hastanın dışardan herhangi bir sesli uyaran olmaksızın anormal ses algılanması olarak tanımlanır. Çınlama hastalık değil bir şikâyettir. Çınlama genellikle sessiz ortamlarda fark edilir. Bu gibi durumda, kulak burun boğaz doktoruna başvurulması gerekir.
Kulak Kiri (Buşon)
Yaş ile dış kulak yolu cildinde deri altı dokusunun incelmesiyle deri incelir ve bezlerin salgısı azalır. Kulak kirinin yapısı değişir. Sertleşir ve miktarında azalma olur. Kulak yolundaki kılların kalınlığı ve sıklığı artar. Bu nedenle kulak yolu salgısının dışarı atılması güçleşir. Dış kulak yolu girişinde birikir ve kulak tıkacı oluşur. Bu durum işitmede geçici kayıplara neden olur. Kulak kirinin temizlenmesi ile tedavi edilir.
Yaşlılıkta İdrar Kaçırma
İdrar kesesi basıncının idrar tutmayı sağlayan kas yapılarının oluşturulduğu basıncı geçmesi ile idrar yolundan vücut dışına istemsiz olarak çıkması durumudur. Yaşlılarda %15-50 oranında izlenir.
İdrar Kaçırmanın çeşitleri
- Gülme, öksürme, hapşırma, ağır kaldırma gibi ani fizik aktivitelerle birlikte küçük miktarda idrar kaçırma
- Ani sıcaklık değişikliklerine maruz kalmak, aşırı stres vb. daha çok idrar yolları dışındaki faktörlere bağlı olarak ani ve acil idrar yapma isteği ve sıklıkla fazla miktarda idrar kaçırma
- İdrar kesesinin ve yollarının çalışmasını bozabilen (prostat büyümesi, şeker hastalığı vb.) hastalıklar sonucu idrara sıkışma hissi ve taşma şeklinde idrar kaçırma görülür.
“Her yemekten sonra düzenli tuvalet alışkanlığı edinin.”
İdrar Kaçırmaya Sebep Olabilecek Risk Faktörleri
Yaşlanma
Kullanılan ilaçlar
Geçirilmiş ameliyatlar
Ek sinir sistemi hastalığı
Şişmanlık, kabızlık
Travma
İdrar yolu iltihapları
Prostat Büyümesi
Kısıtlı hareket yeteneği
İdrar Kaçırma Durumunda;
Sıvı kısıtlaması ve kaça kaslarını çalıştırma egzersizlerinin yapılması,
İdrar yapma eğitimi ile programlı idrar yapılması
Kabızlığı önleyici beslenmeye dikkat edilmesi,
İdrar kaçırmaya neden olabilecek ilaç kullanıp kullanılmadığının ilgili doktora sorulması
Ek hastalık varsa kontrol altına alınması
İdrar kaçırma türüne göre ilaç tedavisi ve ameliyat vb. çözümler için hekime başvurulması önerilir.
"Yaşlılık döneminde Görme bozukluğu, ağız ve diş sağlığı problemleri, işitme kaybı, idrar kaçırma şikayetiniz varsa doktorunuza başvurun."
Yaşlılar için Hastalık Yönetim Platformu
Sağlık Bakanlığı, geliştirdiği Hastalık Yönetim Platformu (HYP) uygulaması ile aile hekimlerimizin, kendilerine kayıtlı yaşlı bireyleri, klinik rehberler doğrultusunda izleme ve değerlendirmelerine olanak sağlamıştır.
Yaşlılar için Sağlıklı Hayat Merkezleri
Sağlık Bakanlığı, yaygınlaştırdığı Sağlıklı Hayat Merkezlerinde (SHM) ise sağlıklı yaşlanma danışmanlığı ve güvenli çevre hakkında eğitimler verilmesini sağlayarak yaşlı bireylerimiz başta olmak üzere tüm vatandaşlarımızın ve sağlık çalışanlarımızın konuya yönelik farkındalıklarını artırmaya yönelik çalışmalara devam etmektedir.
“Geçmişin değerli izlerini günümüze taşıyan büyüklerimizin Yaşlılara Saygı Haftası’nı kutlarız.”
Yaşlılarımıza sağlıklı günler diliyor, saygılarımızı sunuyoruz.
#Guvenliyasa
