Odyometri nedir? Odyometri ne demek? Odyometri ne iş yapar? Sorusu kısaca, ‘işitme testi’ olarak cevaplanıyor. İşitme ölçümü yapmak ve duyma fonksiyonlarını değerlendirmek için uygulanan bu yöntem odyoloji laboratuvarlarında uygulanıyor. Odyometri, işitme duyusunun değerlendirilmesi ve işitme yeteneğinin ölçülmesi amacıyla kullanılan bir tıbbi test ve değerlendirme yöntemidir. Bu yöntem, işitme kaybı veya işitme bozukluklarının tespiti, derecesi ve türünün belirlenmesi için kullanılır. Odyometri, işitme sağlığını korumak, bozuklukları teşhis etmek ve uygun tedavi veya rehabilitasyon yöntemlerini planlamak için önemli bir araçtır.
Odyometri testleri, genellikle işitme test odalarında uzman sağlık profesyonelleri tarafından gerçekleştirilir. Bu testler, kişinin duyabileceği en düşük ses seviyelerini belirlemek için kullanılır. İşitme eşiği denilen bu seviyeler, farklı frekanstaki (sesin yüksekliği) ses tonlarının duyulma hassasiyetini ölçmek için kullanılır. Testler sırasında hastaya kulaklık benzeri cihazlar takılır ve farklı frekanstaki ses tonları çalınarak tepkileri kaydedilir.
Özel Aktıp Hastanesi Kulak Burun Boğaz Hastalıkları branşı hekimlerinden Op. Dr. Berkant ŞERİF; ‘odyometri testi nedir? Odyometri hangi durumlarda ve nasıl yapılır?’ gibi soruları yanıtladı.
Odyometri Nedir? Odyometri Testi Nedir?
Odyometri testi nedir? İşitme düzeyini belirlemeye, mevcut işitme kayıplarının ve duyma ile ilgili tüm sorunların tespit edilmesine yarayan yöntemler, odyometri testi olarak tanımlanır. İşitme kaybının derecesini saptamaya imkân veren odyometri testi, hastayı bekleyen tedavi sürecinin şekillendirilmesinde de büyük rol oynar.
Bu test, kulağa ulaşan ve farklı perdelere, değişik şiddetlere (frekanslara) sahip olan seslerin ne kadar iyi işitildiğini ortaya koyar. Yani kişinin duyma becerisi hakkında bilgi verir. İşitme seviyesinin ideal değerlere kıyasla hangi durumda olduğu, odyometri testleri sayesinde öğrenilir.
Odyometre adı verilen elektronik cihazlar, işitme duyarlılığını ölçmek için tasarlanmıştır. Bunlar hem konuşma seslerine, hem de saf seslere karşı duyarlılığı ölçer.
Odyolog, test sırasında elde ettiği değerleri odyogram adı verilen bir grafiğe yansıtır. Böylelikle var olan işitme problemlerinin olası nedenleri, sorunun hangi aşamaya geldiği kolayca anlaşılabilir.
İşitme Testi (Odyometri) Hangi Durumlarda Yapılır?
Odyometri cihazı nedir? Sözünü ettiğimiz bu test, duyma güçlüğü yaşayan kişilere önerilir. Şu tür şikâyetler yaşayan hastalarda kesin tanı için odyometri testlerine başvurulur:
1. Kulak çınlaması (Tinnitus)
2. Kulaklarda basınç hissetmek
3. Farkında olmadan sürekli çok yüksek sesle konuşmak
4. Arka planda gürültü varken, muhatabınızın anlattıklarını duyamıyor olmanız
5. Konuşma sırasında özellikle; ‘S’, ‘T’, ‘F’ gibi ünsüz harfleri duymakta zorlanmak
6. Söylenenleri anlamakta güçlük çekmek ve tekrar edilmesine ihtiyaç duymak, bunun sık aralıklarla gerçekleşmesi
7. İnsanların ne konuştuklarını duyamama endişesiyle kalabalık ortamlara girmekten çekinmek vb.
Bu gibi sıkıntılar sizde de mevcutsa, odyometri nedir? Sorusunun gündeminizde yer edinmeye başlama vakti gelmiş demektir.
Bunun yanı sıra; Yüksek sesli (gürültülü) ortamda çalışanlara 2 yılda bir işitme testi önerilir. İşitme cihazı kullananlara yılda bir işitme testi önerilir. Ayrıca, herhangi bir sağlık problemi olmasa dahi, 45 yaş ve üzeri bireylerin, belli aralıklarla işitme testi yaptırmasında yarar vardır. Çünkü yaşın ilerlemesine bağlı olarak, işitme sorunları yaşama riski de yükselir. Bu nedenle KBB uzmanları 50 yaşına kadar tüm yetişkinlerin 10 yıl arayla, 50 yaşını geçmiş olanların ise 3 yılda bir odyometri testi yaptırmasını tavsiye eder.
Odyometri Nasıl Yapılır? İşitme Testi Nasıl Yapılır?
Hekiminiz, problemin ne olduğunu anlayabilmek için gerekiyorsa birden fazla işitme testi isteyebilir. Yapılacak işlemler ise, hangi testin uygulanacağına göre değişir. Şöyle ki;
1. Saf Ses Odyometrisi:(Pto):
Her iki kulağın ince ve kalın ses frekanslarında duyabildiği minimum ses şiddetini belirlemeyi sağlar. Başka bir ifade ile, duyma eşiğini ölçümler.
İşlem öncesinde kişiden tıbbî öyküsü alınır ve kişiye test boyunca farklı tonlarda sinyaller duyacağı, her duyduğunda ise elindeki butona basması gerektiği söylenir.
Kişi, ses geçirmeyen bir kabine oturtulur ve kendisine özel bir kulaklık verilir. Bunun sayesinde iki kulağı ayrı ayrı test etmek üzere belli aralıklarla çeşitli sesler işittirilir.
Ölçüm, kemik ve hava yolu işitme düzeyini ortaya koyar. Bu doğrultuda; kemik yolu değerlendirmesi iç kulaktan itibaren bilgi verirken, hava yolu işitme seviyesinin incelemesi ise kulak kepçesinden beyine kadar olan bölgeyi kapsar. Her ikisi birlikte, işitme kaybının nereden kaynaklandığını ve niçin meydana geldiğini bulmaya olanak tanır.
Kulağa takılan kulaklık, hava yolu eşiklerini tespit etmek için kullanılır. Kemik yolu eşiği ise, mastoid dediğimiz çıkıntıya yerleştirilecek kemik vibratyör vasıtasıyla belirlenir.
2. Konuşma Odyometrisi:
Bu yöntem de yine, odyometri nedir? Sorusunun cevabında en fazla karşılaştığımız uygulamalardan biridir. Değerlendirme sırasında uyarıcı olarak insan sesinden faydalanılır. Test esnasında kişiye bir mikrofon verilip, okunan sözcükleri tekrarlaması istenir.
Uygulamada SDS, SRT, MCL ve UCL skorları üzerinden inceleme yapılır.
İşitme cihazı gerekip gerekmediği, gerekiyorsa tipi ve modelinin ne olacağı hususunda bu testin sonuçları kayda değer bilgiler sunar.
Konuşmaya dayalı odyometri testi çeşitleri türleri kendi içinde; konuşmayı alma, konuşmayı ayırt etme gibi farklı alt türlere ayrılır.
3. Timpanometri:
Orta kulak basıncını belirlemeye yarayan testtir. Orta kulak yoluna sokulan bir prob yardımıyla, acısız ve ağrısız olarak gerçekleştirilir.
Sonuçlar, kulak kemikçikleri ve kulak zarı sağlığı noktasında önemli bilgilere ulaşmayı mümkün kılar. Fakat eğer kulak zarı delik ise, bu ölçüm yapılamaz.
4. Akustik Refleks Testleri:
Orta kulakta bulunan stapes kası, çeşitli akustik uyaranlara farklı tepkiler verir. İşte bu tepkilere Akustik Refleks denilmekte olup, beyin sapı seviyesine kadar işitme yolları hakkında değerli bilgiler elde etmeyi sağlar.
Odyometri test çeşitleri arasında sıkça tercih edilen akustik refleks ölçüm yöntemi, işitme kaybına yol açan durumun kaynağı ve yeri ile alâkalı oldukça mühim veriler sunar.
5. Otoakustik Emisyon Testi (OAE):
İç kulakta bulunan ‘koklea’ adlı yapı, titreşimleri sinyallere çevirmek ve bunları işitme sinirleriyle beyne iletmekten sorumludur.
İşte otoakustik emisyon testi uygulanırken dış kulağa prob yerleştirilir ve içeriye gönderilen sesler aracılığıyla, koklea adlı yapının bunlara nasıl tepki verdiği gözlemlenir. Mikrofon ile alınan kayıtlar bilgisayar ortamına aktarılarak değerlendirmeye tâbî tutulur.
Bebeklerde Odyometri Testleri Nasıl Yapılır?
0-6 aylık bebeklerde tanı veya tarama amaçlı başlıca şu testlerden yararlanılır:
• Timpanometri
• Elektrokokleografi
• Davranışsal gözlem odyometrisi
• İşitsel beyin sapı yanıt testi (BERA)
• Otoakustik emisyon testi
• Yenidoğan tarama ABR
Daha büyük bebeklerde ise farklı yöntemlere başvurulabilir. Kulaklık ile test yapılmasına elverişli gelişim seviyesine ulaşmış bebeklerde kulaklıktan yardım alınabilir.
Siz de; işitme duyunuzun azaldığını hissediyorsanız ya da yakınlarınızdan bu konuyla ilgili uyarılar almaya başladıysanız, Odyometri nedir? Odyometri ne iş yapar? Odyometri ne demek? Sorusuna cevap teşkil eden yöntemlerden hangisinin size uygun olduğunu belirlemesi için KBB uzmanlarımıza başvurabilirsiniz.
Böylece erken ve doğru tanı, etkili tedavi imkânından yararlanıp kulak sağlığınızı geri kazanabilir, geç olmadan işitme kaybının önüne geçerek hayat kalitenizi koruyabilirsiniz.
Yayın tarihi: 11.Ağustos.2023
"Bu içeriğin geliştirilmesinde Aktıp Hastanesi uzman hekimleri katkı sağlamıştır. Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır. Sayfa içeriğinde tedavi edici sağlık hizmetine yönelik bilgiler içeren ögelere yer verilmemiştir. Tanı ve tedavi için mutlaka hekiminize başvurunuz."